Komunikat DIA ws. sprostowania nieprawdziwych informacji

Komunikat DIA ws. sprostowania nieprawdziwych informacji

Wrocław, dnia 11 września 2025 r.

Komunikat

Dolnośląskiej Izby Aptekarskiej

‒  sprostowanie nieprawdziwych informacji rozpowszechnianych

przez Związek Aptek Franczyzowych oraz zawartych w artykule na portalu „Puls Medycyny”

*

 

Dolnośląska Izba Aptekarska (DIA) czuje się w obowiązku sprostować nieprawdziwe informacje zawarte we wpisie Związku Aptek Franczyzowych (ZAF), umieszczonym 8 września 2025 r. na platformie „X” (dawniej: „Twitter”). Dotyczy on sytuacji prawnej apteki pn. „Gemini”, poł. przy ul. Gwiezdnej w Legnicy. Informacje zawarte w tym wpisie agreguje również artykuł zamieszczony na portalu „Puls Medycyny” pt. WSA: zamknięcie apteki w Legnicy było niezgodne z prawem”.

Zarówno wpis(y) ZAF, jak i artykuł w „Pulsie Medycyny” – będące w istocie wypowiedziami jednolitymi – są nierzetelne, zawierają informacje nieprawdziwe i nieścisłe, w sposób celowy przemilczają fakty lub mylą je. Pomimo, że autorka artykułu kilkukrotnie wspomina o rzekomej roli Izby (DIA) w zamknięciu apteki „Gemini” w Legnicy (przy ul. Gwiezdnej), to nie wystąpiła do jej przedstawicieli o komentarz lub przesłanie stanowiska, nie dochowując w ten sposób wymogu rzetelności i staranności. Nawarstwienie wprowadzających w błąd informacji jest na tyle duże, że Izba zdecydowała się opublikować n/n komunikat oraz podjąć dalsze kroki prawne.

  1. Nieprawdziwa jest zamieszczona w artykule informacja, jakoby „W grudniu 2024 r. Sąd Najwyższy stwierdził, że Dolnośląska Izba Aptekarska «aktywnie działa na rynku, w tym przypadku rynku aptecznym, dysponując możliwością oddziaływania na ten rynek i wpływania na bieżące albo przyszłe wyniki przedsiębiorców (prowadzących działalność apteczną) lub interesy klientów»”. Na końcu artykułu podano – jak należy przypuszczać ‒ sygnaturę „właściwego” orzeczenia Sądu Najwyższego („III CSKP 351/24”).

W ww. stwierdzeniu zawartych jest kilka kłamliwych informacji. Sąd Najwyższy nigdy nie rozpatrywał sprawy o sygn. III CSKP 351/24. Autorka artykułu pomyliła sygnatury. Najprawdopodobniej chodziło jej o sprawę o sygn. II CSKP 351/24.

Dolnośląska Izba Aptekarska nigdy (od momentu jej utworzenia w 1991 r.) nie uczestniczyła – jako strona lub uczestnik postępowania ‒ w jakimkolwiek postępowaniu przed Sądem Najwyższym. Stroną wskazanego powyżej postępowania o sygn. II CSKP 351/24 była… Naczelna Izba Aptekarska. Tamta sprawa dotyczyła skandalu związanego z uruchomieniem w 2020 r. przez sieć apteczną „Gemini” tzw. aplikacji „GeminiApps”. Zdarzenie to było szeroko komentowane w prasie – por. zamiast wielu: P. Słowik, J. Styczyński, „Poufne dane o pacjentach nielegalnie pozyskiwane? «Największy skandal na polskim rynku farmaceutycznym od lat»”, Dziennik Gazeta Prawna, 30 czerwca 2020 r.

Izba uważa, że artykuł, w którym niezgodnie z prawdą przypisuje się Izbie udział w postępowaniu, w którym nigdy ona nie uczestniczyła, a które dodatkowo jest opisane w sposób wprowadzający w błąd jest artykułem nierzetelnym.

 

  1. Nie jest prawdą zawarta w artykule sugestia, jakoby zamknięcie apteki pn. „Gemini” w Legnicy (przy ul. Gwiezdnej) było rezultatem „donosu” złożonego przez Izbę do inspekcji farmaceutycznej.

Artykuł celowo przemilcza fakt, że wobec spółki prowadzącej aptekę pn. „Gemini” w Legnicy (przy ul. Gwiezdnej) Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie w dniu 20 lutego 2024 r., wydał wyrok, w którym uchylił decyzję o przeniesieniu zezwolenia na prowadzenie tej apteki (sygn. V SA/Wa 861/23). Wyrok ten na podstawie art. 152 § 1 ustawy – Prawo o ustroju sądów powszechnych („p.p.s.a.”) powoduje, że apteka w Legnicy nie może funkcjonować, a to z tego względu, że Sąd w sentencji ww. wyroku nie zastrzegł, że pomimo uchylenia decyzji (o przeniesieniu zezwolenia) wywołuje ona w dalszym ciągu skutki prawne.

Dolnośląski Wojewódzki Inspektor Farmaceutyczny we Wrocławiu (DWIF) prawidłowo zatem dokonał wpisów w rejestrze aptek o wydaniu ww. wyroku oraz zmienił status apteki na „czasowo nieczynna”.

Nie jest prawdą, że Izba złożyła jakikolwiek donos do inspekcji farmaceutycznej. Izba była tym uczestnikiem postępowania administracyjnego, który złożył do sądu administracyjnego skargę na decyzję o przeniesieniu zezwolenia na prowadzenie apteki na rzecz spółki, będącej właścicielem apteki pn. „Gemini” w Legnicy (poł. przy ul. Gwiezdnej). W skardze zawarto rozbudowaną i wieloaspektową argumentację merytoryczną. Przede wszystkim krytykę decyzji Głównego Inspektora Farmaceutycznego (GIF), który zmienił decyzję DWIF (organu I instancji) i przeniósł zezwolenie na prowadzenie apteki. Był to element szerszego i kontrowersyjnego działania ówczesnej Głównej Inspektor Farmaceutycznej, która wiosną 2023 r. wydała łącznie kilkanaście korzystnych decyzji na rzecz spółek kontrolowanych przez „Gemini Polska”. Okoliczności tego opisano w artykule prasowym pt. „Gemini. Tajna umowa rządu PiS z Amerykanami” (K. Prus, P. Słowik, „Wirtualna Polska”, 2 marca 2024 r.).

W ocenie Izby spółka prowadząca aptekę w Legnicy nie spełnia wymogów ustawowych, które wynikają z Prawa farmaceutycznego. Sąd ‒ rozpatrując skargę Izby ‒ uwzględnił podniesione w niej zarzuty niekompletności oraz błędnej oceny zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego. Wyrok wydany w sprawie V SA/Wa 861/23 jest publicznie dostępny na stronach portalu orzeczeń sądów administracyjnych. Izba informowała również o fakcie jego wydania poprzez komunikat umieszczony w dniu 23 lutego 2024 r. na jej stronie internetowej. Pomimo tego autorka artykułu na portalu „Puls Medycyny” ani razu nie wspomina o tym wyroku.

Izba uważa, że obecnie negatywne komentarze pod jej adresem ze strony Związku Aptek Franczyzowych są wyrazem niepogodzenia się tej organizacji z faktem przegrania przez nią oraz przez sieć apteczną „Gemini” ww. sprawy sądowej o sygn. V SA/Wa 861/23 (ZAF był uczestnikiem postępowania sądowoadministracyjnego w tamtej sprawie).

  1. Nie jest prawdą, że wskazane w artykule wyroki Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu dotyczyły zezwolenia na prowadzenie apteki.

Wyroki WSA we Wrocławiu z czerwca 2025 r., które opisano w artykule, nie dotyczyły kwestii przeniesienia zezwolenia na prowadzenie apteki. Ich przedmiotem była skarga spółki prowadzącej aptekę pn. „Gemini” w Legnicy (poł. przy ul. Gwiezdnej) na czynności DWIF dokonujące wpisów do rejestru aptek.

Izba nie była uczestnikiem postępowań przed WSA we Wrocławiu. Jednak na mocy postanowień z dnia 8 sierpnia 2025 r. Sąd ten – po wydaniu wyroków ‒ dopuścił Izbę do obu postępowań. W dniu 2 września 2025 r. DIA złożyła dwie skargi kasacyjne od ww. wyroków zarzucając przy ich wydawaniu rażące naruszenie przepisów proceduralnych oraz prawa materialnego. Skargi kasacyjne złożył również Dolnośląski Wojewódzki Inspektor Farmaceutyczny.

W ocenie Izby dwa opisane wyżej wyroki WSA we Wrocławiu dokonują błędnej, nieznanej doktrynie interpretacji wskazanego powyżej art. 152 § 1 p.p.s.a. Przede wszystkim jednak orzeczenia te ignorują fakt wydania przez WSA w Warszawie wyroku z dnia 20 lutego 2024 r., sygn. V SA/Wa 861/23 oraz sentencję tego orzeczenia.

Izba stoi na stanowisku, że apteka pn. „Gemini” w Legnicy (poł. przy ul. Gwiezdnej) po wyroku WSA w Warszawie (V SA/Wa 861/23) nie może być dalej prowadzona, gdyż nie istnieje ku temu podstawa prawna w postaci decyzji o przeniesieniu zezwolenia na prowadzenie apteki. Z całą pewnością, w ocenie Izby, takiej podstawy nie tworzą dwa ww. wyroki WSA we Wrocławiu, które ‒ co należy raz jeszcze przypomnieć ‒ nie dotyczyły kwestii zezwolenia na prowadzenie apteki.

 

  1. Nie jest prawdą, że Dolnośląska Izba Aptekarska prowadzi działalność konkurencyjną względem apteki „Gemini” w Legnicy (poł. przy ul. Gwiezdnej).

Dolnośląska Izba Aptekarka nie prowadzi działalności konkurencyjnej względem aptek sieci aptecznej „Gemini”, ani wobec jakichkolwiek innych aptek działających na terenie województwa dolnośląskiego. Izba jest reprezentacją zawodowych, społecznych i gospodarczych interesów farmaceutów, którzy są w niej zrzeszeni. Jej naczelnym celem działania jest sprawowanie pieczy i nadzoru nad należytym wykonywaniem zawodu farmaceuty (art. 17 ust. 1 Konstytucji RP, art. 7 ust. 1 pkt 5 ustawy o izbach aptekarskich). Nie jest prawdą, że Izba prowadzi działalność gospodarczą polegającą na prowadzeniu aptek. Izba nie może prowadzić takiej działalności, albowiem nie jest podmiotem uprawnionym do uzyskania zezwolenia na prowadzenie apteki (co wynika z art. 99 ust. 4 Prawa farmaceutycznego).

W sprawie dotyczącej przeniesienia zezwolenia na prowadzenie apteki pn. „Gemini” poł. w Legnicy przy ul. Gwiezdnej Izba występowała jako organizacja społeczna, tj. podmiot który broni interesu społecznego, a nie – interesu podmiotów prowadzących apteki. W ocenie Izby spółka występująca o przeniesienie zezwolenia na prowadzenie ww. apteki złożyła niezgodne z prawdą oświadczenia, że spełnia ustawowe wymogi do prowadzenia apteki. W tym – że nie jest podmiotem kontrolowanym przez sieć apteczną „Gemini”. Zdaniem Izby spółka nie spełnia wymogu do uzyskania zezwolenia aptecznego, albowiem funkcjonuje w grupie kapitałowej, która prowadzi na terenie kraju więcej, niż 4 apteki (w ramach zagranicznej sieci aptecznej „Gemini”).

Izba jest zdania, że przepisy polskiego prawa w zakresie wymogów do prowadzenia aptek w równym stopniu dotyczą aptek indywidualnych, jak i dużych zagranicznych sieci aptecznych, gdyż żaden podmiot – nawet najbardziej majętny – nie stoi ponad prawem. Jedne i drugie podmioty są również zobowiązane do podporządkowywania się pod wyroki polskich sądów. Udział Izby w ww. postępowaniu oraz w innych tego typu sprawach sądowych ma na celu urzeczywistnienie tych założeń.

  1. Nie jest prawdą, że w związku z wejściem w życie ustawy tzw. „apteki dla aptekarza” na terenie województwa dolnośląskiego „ubyło przeszło 20% aptek”.

Tego rodzaju stwierdzenie zawarte jest we wpisie Związku Aptek Franczyzowych na portalu „X” (z 8 września 2025 r.). Organizacja ta próbuje łączyć ze sobą fakt wejścia w życie ww. ustawy ze zjawiskiem zamykania się aptek.

Takie stwierdzenie nie jest zgodne z rzeczywistością, nie bazuje na faktach i wiedzy rozumowej. Bazuje również na wielokrotnie dementowanych, nieprawdziwych doniesieniach o rzekomym masowym zamykaniu się aptek w rezultacie wejścia w życie ustawy tzw. „apteka dla aptekarza” (autorzy tego stwierdzenia nie przedstawiają jakiegokolwiek wywodu na jego poparcie, który opierałby się na rozumowaniu przyczynowo-skutkowym; nie ujawniają również danych źródłowych, na których wywód ten jest skonstruowany).

Izba podkreśla, że ww. ustawa w rzeczywistości spowolniła (chociaż nie zatrzymała) proces upadania polskich aptek i przejmowania rynku przez zagraniczne sieci apteczne. Ministerstwo Zdrowia wielokrotnie podkreślało, że spadek liczby aptek w Polsce nie jest wynikiem wprowadzenia ustawy „apteka dla aptekarza”, lecz wynika z czynników ekonomicznych i demograficznych. Przykładowo ‒ wiceminister zdrowia Pan Marek Kos podczas posiedzenia sejmowej Komisji Gospodarki i Rozwoju w dniu 6 listopada 2024 r. stwierdził, że „W przestrzeni publicznej pojawiają się informacje o tym, że w 400 gminach w ogóle nie ma aptek. Tutaj jednak wymaga to trochę szerszego spojrzenia, dlatego że w ponad  200 z tych gmin nigdy nie było apteki. Nie było tam też nigdzie żadnych realnych ograniczeń geograficznych i demograficznych do otworzenia w nich nowej apteki w przeszłości, jak również i teraz”. Minister dodał również, że „Przed wprowadzeniem ustawy «Apteka dla aptekarza» (AdA) apteki były otwierane chaotycznie. Dowodem tego była znaczna liczba placówek, które nie przepracowały nawet 36 miesięcy, czyli trzech lat. W latach 2011–2017, takich aptek, które zostały zamknięte przed upływem trzech lat było 744, natomiast w latach 2018–2023 były to sporadyczne przypadki, z reguły od 6 do 8 aptek rocznie”.

W zakresie informacji o kształcie rynku farmaceutycznego Izba odsyła do rzeczowych opracowań, np.  „Rynek aptek w Europie” – autorstwa Agencji Oceny Technologii Medycznej i Taryfikacji lub do raportu Związku Aptekarzy Pracodawców Polskich Aptek ze stycznia 2025 r. pt. „30 lat rynku aptek w Polsce”. Dla uwidocznienia problemu wg raportu zmniejszenie się ogólnej liczby aptek od 2017 r. powodowane jest dalszym upadaniem lub zamykaniem aptek indywidualnych oraz przejmowaniem rynku przez sieci apteczne. W tym względzie decydujące znaczenie ma nie tyle ogólna liczba aptek w Polsce, tylko struktura aptek funkcjonujących na rynku z podziałem na apteki sieciowe i indywidualne (oraz tendencje w ujęciu historycznym).

 

  1. Wyrok Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej (TSUE) z czerwca br. nie dotyczył ustawy tzw. „apteka dla aptekarza”.

W artykule „Pulsu Medycyny” zawarta jest wypowiedź prezesa Związku Aptek Franczyzowych – Mariusza Kisiela ‒ o następującej treści: „W obiegu znajdują się przepisy wydane z naruszeniem Konstytucji czy zasadami wynikającymi z ustawy Prawo przedsiębiorców. Niedawno Trybunał Sprawiedliwości UE stwierdził niezgodność z Traktatami wybranych przepisów prawa farmaceutycznego. Ostatnie wyroki jasno pokazują, że konieczne jest dokonanie zmian prawnych oraz odejście od szkodliwej «Apteki dla Aptekarza» na rzecz przepisów przyjaznych pacjentom, ale też przedsiębiorcom”.

Wypowiedź ta jest manipulacją. Ów „niedawny” wyrok TSUE (z dnia 19 czerwca 2025 r., C-200/24) nie dotyczył przepisów ustawy „apteka dla aptekarza”. Trybunał w Luksemburgu uznał za niezgodny prawem unijnym art. 94a Prawa farmaceutycznego, czyli przepis o zakazie reklamy aptek.

Manipulacja w wypowiedzi prezesa ZAF polega na tym, że ten sam trybunał (TSUE) wielokrotnie stwierdzał, że analogiczne do polskich przepisy (tzw. „apteka dla aptekarza”), obowiązujące w innych krajach UE (np. w Niemczech, we Francji, czy w Hiszpanii), nie naruszają prawa unijnego. Przeciwnie – zdaniem TSUE są one najbezpieczniejszą formą zaopatrzenia pacjentów w leki. Przykładowo, Trybunał w wyroku z dnia 19 maja 2009 r., w sprawach połączonych C-171/07 i C-172/07, zauważa, że „(…) połączenie kompetencji zawodowych w dziedzinie farmacji z własnością apteki pozwala prowadzącemu aptekę właściwie oceniać skutki jego decyzji handlowych dla wypełniania spoczywającego na nim zadania leżącego w interesie publicznym, to jest odpowiedniego zaopatrzenia ludności w produkty lecznicze” (pkt 75).

*

Artykuł na portalu „Puls Medycyny” oraz wpis Związku Aptek Franczyzowych na portalu „X” bazują na informacjach nieprawdziwych, przemilczeniach oraz nierzetelności. Niektóre stwierdzenia noszą cechy pomówienia, np. sugerowanie, że apteka „Gemini” w Legnicy poł. przy ul. Gwiezdnej została zamknięta na skutek „donosu” Izby. W rzeczywistości mamy do czynienia z paszkwilem, a nie – z rzetelnym artykułem prasowym, czy informacją. Dlatego Izba opublikowała n/n komunikat, w którym szczegółowo i z odwołaniem do źródeł prostuje kłamstwa w nich zawarte.

*

(-) mgr farm. Marcin Repelewicz                         

Prezes Okręgowej Rady Aptekarskiej                 

Dolnośląskiej Izby Aptekarskiej we Wrocławiu 


Pliki do pobrania