Wrocław, dnia 10 września 2025 r.
Komunikat
dot. wygrania przez Dolnośląską Izbę Aptekarską sprawy
przed Wojewódzkim Sądem Administracyjnym w Warszawie
(sygn. V SA/Wa 618/24)
*
Dolnośląska Izba Aptekarska informuje, że 4 września 2025 r. Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie wydał wyrok, w którym ‒ w sprawach połączonych do wspólnego rozpoznania pod sygn. V SA/Wa 618/24 ‒ oddalił skargi (administracyjne) spółki „Dolnośląska Grupa Apteczna” S.A. oraz Rzecznika Małych i Średnich Przedsiębiorców na decyzję Głównego Inspektora Farmaceutycznego z grudnia 2023 r. o odmowie przeniesienia zezwolenia na prowadzenie apteki poł. w Legnicy przy ul. Iwaszkiewicza. Istota tej sprawy dotyczyła próby przejęcia ww. apteki przez spółkę, która – jak wskazał Sąd – była spółką jawną farmaceutów, zależną od sieci aptecznej „Dr. Max”. W konsekwencji tego nie spełniała ona warunków do przeniesienia zezwolenia, tj. wymogu nieprowadzenia na terenie kraju więcej, niż 4 aptek (sieć „Dr Max” prowadzi w Polsce – wedle różnych szacunków ‒ kilkaset aptek). Rozstrzygnięcie Sądu jest zbieżne ze stanowiskiem Izby, która złożyła akt sprawy obszerne pisma procesowe zawierające szczegółową argumentację merytoryczną.
Tłem tej sprawy jest decyzja Prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów z listopada 2019 r. o warunkowej zgodzie na koncentrację. Na jej podstawie spółka „Dolnośląska Grupa Apteczna” S.A. została zobowiązana do zbycia kilku aptek na rzecz podmiotu niezależnego. Opisywana sprawa o przeniesienie zezwolenia jest elementem i pochodną tej decyzji. Nabywcą apteki w Legnicy była spółka wnosząca o przeniesienie zezwolenia na prowadzenie apteki jako podmiot formalnie niezależny od sieci aptecznej „Dr. Max”.
W ustnych motywach wyroku Sąd podkreślił, że stan kontroli (pomiędzy spółką wnoszącą o przeniesienie zezwolenia, a siecią „Dr. Max”) wynikał z szeregu okoliczności, w szczególności z zawartych umów oraz udzielonych pełnomocnictw. Sąd zwrócił uwagę, że powstały one po zaakceptowaniu przez Prezesa UOKiK spółki wnoszącej o przeniesienie zezwolenia, jako nabywcy apteki. Organ ten zaakceptował transakcję w listopadzie 2020 r., podczas gdy umowy zawarto w grudniu 2020 r. Oznacza to, że Prezes UOKiK wyrażając zgodę nie mógł dysponować wiedzą o ich istnieniu.
Szczegóły rozstrzygnięcia Sądu będą znane po sporządzeniu pisemnego uzasadnienia (Izba złożyła wniosek o jego zredagowanie i doręczenie). Już teraz można jednak stwierdzić, że wyrok ten wpisuje się kształtującą się od 2017 r. linię orzeczniczą (np. wyroki NSA z dnia 17 października 2022 r., II GSK 1756/21, II GSK 1971/21, II GSK 2505/21, czy też wyrok NSA z dnia 17 października 2023 r., II GSK 1567/22). Od tego czasu na rynku aptecznym obserwuje się zjawisko obchodzenia wymogów antykoncentracyjnych przez niektóre sieci apteczne. Polega ono na tworzeniu spółek zależnych z udziałem farmaceutów, najczęściej będących pracownikami aptek tej sieci. Izba sprzeciwia się temu procederowi. Uważa, że wypacza on sens ustanowionych kilka lat temu regulacji antykoncentracyjnych. A tym samym – sprzyja dalszej monopolizacji rynku aptecznego, co stanowi zagrożenie dla jego prawidłowego funkcjonowania, przede wszystkim w zakresie należytego zaopatrzenia pacjentów w leki oraz usługi farmaceutyczne.
Izba po raz kolejny ubolewa nad faktem, że w sprawę zaangażował się Rzecznik Małych i Średnich Przedsiębiorców, wspierając dużą, zagraniczną sieć apteczną. Zdaniem Izby takie działanie nie tylko jest sprzeczne z ideą powołania tej instytucji, ale – co więcej – stanowi całkowite zaprzeczenie jego ustawowych celów działania. Dlatego Izba raz jeszcze apeluje, aby Rzecznik Małych i Średnich Przedsiębiorców nie wspierał dużych, zagranicznych sieci aptecznych, które – jak pokazuje doświadczenie ostatnich lat ‒ przejmują rynek apteczny w Polsce kosztem małych aptek indywidualnych. Wg Izby to właśnie tym ostatnim podmiotom Rzecznik powinien poświęcać uwagę i udzielać niezbędnego wsparcia.
*